20.3.13

Ανατολή Αργά (1961-2005), Η ζωή μου τα χάλια μου






Γεννήθηκε στα Άνω Λεχώνια Μαγνησίας τον Δεκέμβριο του 1961. Τις πρώτες τρεις μέρες έβηχε ασταμάτητα αλλά τελικά επέζησε. Η μητέρα της, Κυριακή Αργά, θεώρησε ότι το παιδί είναι καταραμένο. Για τον λόγο αυτό επιστράτευσε το τοπικό κλιμάκιο εξορκισμού, που αποτελούνταν από έναν παπά, μια γεροντοκόρη νοικοκυρά και έναν μεγαλο-τσιφλικά από το Βελεστίνο, για να την θεραπεύσει. Τελικά η αρωγή τους στάθηκε αχρείαστη: η Ανατολή είχε γεννηθεί καταραμένη!


Σε ηλικία 6 ετών κάθισε για πρώτη φορά στα θρανία του τριθέσιου Δημοτικού Σχολείου Άνω Λεχωνίων, όπου και διδάχτηκε γραφή, αριθμητική και ανάγνωση. Η μεταπολίτευση και ο πόλεμος στην νότια Κύπρο βρήκαν την Ανατολή να φιλιέται στην αυλή του σπιτιού της με τον Νίκο Καψαλά, τον γιο της φουρνάρισσας με τα μοναδικά ελιόψωμα που είναι γνωστά μέχρι την Αγριά, την Πορταριά και την Γαντζέα.
Στα 14 της η Ανατολή Αργά ανακαλύπτει για πρώτη φορά τον Ανδρέα Εμπειρίκο μέσα από το αναγνωστικό βιβλίο κειμένων του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Τα βέλη και η Πύλη είναι τα δύο πρώτα ποιήματα που συγκλονίζουν συθέμελα την αντίληψη της Ανατολής για τον κόσμο. Το πρώτο από αυτά, αρκετά χρόνια αργότερα, θα κοσμήσει την δερματόστικτη δεξιά πλάτη της, ενώ η ίδια ποτέ δεν θα το αντικρύσει δίχως την βοήθεια του καθρέφτη της.
Στα 19 της χρόνια και ενώ έχει εγκατασταθεί στην Αθήνα, θα γνωρίσει τον Roberto Lucarpone, αμετανόητο μέλος των Nuclei Armati Proletari, ο οποίος έχει βρει καταφύγιο στην Ελλάδα με το ψεύτικο όνομα Πίνο Πελόζι και με τον οποίο θα αποκτήσει δύο παιδιά, τον Άλγο και την Οδύνη. Μόνιμη κάτοικος Εξαρχείων επί της οδού Τζαβέλα, η Ανατολή θα μετατρέψει το σπίτι της σε tableau vivant  του ιταλικού ένοπλου κόμματος ενώ δεν λείπουν και τα προσωπικά της ταξίδια στην Παβία, στο Τρέντο και στο Τορίνο, όπου θα έρθει σε επαφή με τον υπόκοσμο και θα διατηρήσει τις καλύτερες σχέσεις μαζί του.
Δεν αργεί το μοιραίο 1987, όταν η Ανατολή θα αναγκαστεί να περάσει δυόμιση χρόνια μακρυά από τους δικούς της, εκτείοντας την ποινή της στις γυνακείες φυλακές Θηβών για το αδίκημα της οπλοκατοχής και της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση. Διαβάζουμε από την απολογία της Ανατολής ενώπιον του εφετείου κακουργημάτων:
{...} Αναλαμβάνω την ευθύνη για την διάτρηση του χωροχρονικού συνεχούς επί εικοσιπενταετία. Η φλόγα των εξεγερμένων της σπάνιας νιότης σιγοκαίει ακόμα στα σωθικά του σάπιου τούτου ημερολογίου. Οι θιασώτες των πάσης φύσεως περιορισμών, οι ταπεινοί υπέρμαχοι του ατελούς καλά θα κάνουν να τρέμουν πριν πέσουν για ύπνο. Η βεβαιότητα του θανάτου μας θα τους συντρίψει: είμαστε ήδη μελλοθάνατοι και ερωτευμένοι.
(Rupax, Ανατολή Αργά: η ζωή μου τα χάλια μου, εκδ. Fedajin, Θεσσαλονίκη, 2008)
Μέλος της Ομάδας για μια προλεταριακή Αριστερά και αργότερα μέλος της ομάδας που εξέδιδε το περιοδικό Convoy, η Ανατολή θα διαγράψει έναν αυτόνομο κύκλο μέσα στις διαδρομές που χάραξε ο Mario Tronti στην Ελλάδα, μέχρι να αποσυρθεί αθόρυβα στην οικιακή της γαλήνη και στα μονοπάτια της πρέζας. Είναι ο Ιανουάριος του 1995 όταν η Ανατολή θα κυκλοφορήσει την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο τον καφέ που λέγαμε, ενώ θα ακολουθήσουν άλλες τρεις: το μέσα σε τρεις μέρες, το Ενύπνιον και το κύκνειο άσμα της ποιήτριας, το είμαι ήδη αργά. Ο Ιανουάριος του 2005 θα την βρει να βήχει για τρεις συνεχόμενες μέρες. Την τέταρτη θα έχει ήδη εγκαταλείψει τον κόσμο. Την μέρα εκείνη το ημερολόγιο έγραφε "7 Ιανουαρίου 2005".